معماری و موسیقی تعلیمی در زورخانه

زورخانه به عنوان پدیده‌ای استوار، از فرهنگ ایرانی-اسلامی است که واجد ویژگی‌هایی تعلیمی سنّت‌های پیشینیان ماست. ویژگی‌هایی که اندیشه کل‌نگر پیشینیان بدان شکل داده و تحت عنوان یک کل واحد به اجزای آن وحدت بخشیده است. در بستر ذهن کل‌نگر مردمان ایران‌زمین، تمام عناصر سازنده در یک پدیده به دنبال تحقق هدفی بوده است. معماری و موسیقی به عنوان دو عنصر عینی و ذهنی که در دو سر طیف پدیده زورخانه قرار می‌گیرند، گواهی بر این مدعاست که زورخانه برای تعلیم و آموزش خوی پهلوانی و منش انسانی شکل گرفته است. مسئلة این تحقیق، یافتن آن نگاه آموزشی مشترک در دو عنصر عینی (معماری) و ذهنی (موسیقی) زورخانه است. بر‌اساس یافته‌های این تحقیق : معماری و موسیقی زورخانه با هرچه ساده‌تر شدن و نزدیک‌شدن به زندگی مردم، دوری از تفنّن و پیچیدگی‌های تخصصی و تمسّک به اصولی ساده و سهل‌الوصول نخست به دنبال نشاندن مردم پای سخن خود و دوم نشاندن سخن خود در ذهن آنهاست. اجزاء معمارانه و موسیقایی در این فضا به گونه‌ای انتخاب شده‌اند که فرد به راحتی می‌تواند آن را بسازد یا در ذهن بسپارد. نفوذپذیری، سادگی و مردم‌واری از ویژگی‌هایی است که هدف سازندگان و پدیدآورندگان پدیده‌ای با نام زورخانه را محقق می‌ساخته است و همگی در معماری و موسیقی زورخانه متجلّی است. روش تحقیق پیش رو کیفی و با جمع‌آوری اطلاعات به شیوه‌های میدانی و کتابخانه‌ای در جستجوی مصادیقی از دو عنصر معماری و موسیقی انجام شده است. در پایان با روش تحلیل محتوا و مقایسه محتوایی داده‌های حاصل از تحلیل اطلاعات به دست آمده، به تناظر بین این دو عنصر پرداخته شده است.